یکی از جذابترین و خلاقانهترین کاربردهای پرینت سه بعدی بازتولید آثار تاریخی و فرهنگی مانند مجسمهها، بناهای تاریخی، ساختمانها و… است. مجسمهها و تندیسها اشیاء هنری هستند که میتوانند زیبایی، ماهیت و تاریخچه یک موضوع را به تصویر بکشند. آنها معمولاً از مواد گوناگونی مانند خاک رس، سنگ، فلز یا چوب ساخته میشوند.ساخت مجسمه و تندیس با پرینت سه بعدی؛ راهی جدید برای حفظ میراث فرهنگی به شمار می رود و می تواند قدم مثبتی در این راه باشد.
علاوه بر این هنرمندان زیادی در صنعت مجسمهسازی وجود دارند که به زیبایی تمام این آثار را تولید میکنند. با اینحال روشهای سنتی مجسمهسازی در بازار رقابتی امروزه میتواند زمانبر، پرهزینه و با محدودیتهایی همراه باشد.
بنابراین پرینت سه بعدی مجسمه راه جدیدی برای ساخت مجسمهها و حفظ میراث فرهنگی هر کشور است. بههمین خاطر در این مطلب به سراغ ساخت مجسمه با پرینترهای سه بعدی رفتهایم تا نشان دهیم چگونه پرینت سهبعدی خلاقیت هنرمندان را درساخت مجسمه و تندیس تقویت میکند.
فهرست مطالب
پرینت سه بعدی مجسمه فرآیندی برای ایجاد مجسمهها و تندیسهای فیزیکی با کمک مدلهای دیجیتال و با استفاده از چاپگرهای سه بعدی است. مجسمههای ساخته شده توسط پرینتر سهبعدی را میتوان برای اهداف مختلفی استفاده کرد که برخی از آنها عبارتند از:
– بیان سبکهای هنری گوناگون با توجه به علاقه مجسمهسازی
– نمونهسازی سریع
– حفاظت و مرمت از سردیس، تندیس و مجسمههای باستانی
– آموزش و سرگرمی مانند ساخت مدلهای آناتومیک، شخصیتهای تاریخی، شخصیتهای تخیلی، اسباببازی و…
هر فرآیند و عملکردی دارای مزایا و معایبی است که آگاهی از آنها در تصمیمگیری آگاهانه افراد تأثیرگذار است. پرینت سه بعدی مجسمه و تندیس نیز از این قاعده مستثنی نیست و برخی از مزایا و معایب آن عبارتند از:
مزایا:
طراحی انعطافپذیر: چاپ سهبعدی امکان طراحی و چاپ طرحهای پیچیدهتر و خلاقانهتر از روشهای مجسمهسازی سنتی را فراهم میکند. همچنین امکان سفارشیسازی و شخصیسازی بیشتر مجسمهها نیز وجود دارد.
بیشتر مطالعه کنید : ساخت اکشن فیگور با پرینتر سه بعدی
ساخت سریع انواع ماکت و نمونه: پرینت سه بعدی مجسمه میتواند سریعتر آنها را سریعتر و ارزانتر از مجسمهسازی یا قالبگیری دستی ایجاد کند. این در حالی است که تکرارها و تغییرات براساس طرحها کاملاً هوشمندانه و متکی به دستگاه است.
پرینت سه بعدی ماکت چگونه است ؟ اینجا را کلیک کنید
تولید براساس تقاضا: چاپ سه بعدی مجسمه برخلاف روشهای سنتی مجسمهسازی به فضای یا موجودی زیادی برای نگهداری نیاز ندارد. مدلهای سهبعدی را میتوان بهصورت دیجیتالی در سیستم ذخیره کرد و در صورت نیاز یا سفارش مشتری آنها را چاپ کرد. در نتیجه ضایعات و هزینههای تولید در تیراژ بالا نیز کاهش مییابد.
مواد مستحکم و سبک: در پرینت سه بعدی مجسمه هیچگونه محدودیتی در استفاده از مواد مانند پلاستیک، رزین، فلز، سرامیک و غیره وجود ندارد. در نتیجه مجسمهساز میتواند براساس نمونه خود به سراغ مواد مختلف برود واستحکام، زیبایی و وزن سبک را با استفاده از موادهای گوناگون ایجاد کند.
ترمیم و بازسازی آثار هنری: پرینت سه بعدی مجسمه انسان میتواند به محافظت و ترمیم مجسمههای گرانقیمت و میراث فرهنگی موجود که بهدلایل طبیعی یا انسانی آسیب دیده یا در معرض خطر هستند کمک کند. همچنین میتواند کپیها و بازتولید مجسمههای کمیاب یا غیرقابل دسترس را ایجاد سازد.
معایب:
اندازه و وضوح محدود: اگرچه هیچگونه محدودیتی در اندازه و وضوح پرینت سه بعدی مجسمه وجود ندارد اما این دو ویژگی کاملاً به ظرفیت پرینتر سهبعدی بستگی دارند. در واقع اگر میخواهید مجسمههای بزرگ با وضوح و کیفیت بالا چاپ کنید باید به سراغ پرینترهای گرانقیمت بروید یا اینکه قالب خود را به قطعات کوچک تقسیم کرده و پس از چاپ آنها را به همدیگر متصل کنید.
مصرف انرژی بالا: پرینت های سه بعدی مجسمه بهویژه در هنگام استفاده از فرآیندهای با دمای بالا مانند SLS یا DMLS انرژی زیادی مصرف میکند و این میتواند تأثیر منفی بر محیط زیست و هزینهی تولید داشته باشد.
پرینت سه بعدی سردیس و مجسمه اگرچه راه جدیدی برای ساخت انواع مجسمهها است اما بارزترین ویژگی آن این است که میتواند به برخی از چالشها که در حوزه مجسمهسازی و ساخت تندیس وجود دارد غلبه کند. برخی از ویژگیهای که پرینت سه بعدی تندیس دارد عبارتند از:
سهولت دسترسی: هر فردی که به یک پرینتر سهبعدی، کامپیوتر و اتصال اینترنت دسترسی داشته باشد، بهراحتی میتواند انواع مجسمه، سردیس، تندیس و… را در خانه یا کارگاه بسازد. این در حالی است که پلتفرمهای آنلاین زیادی وجود دارند که مدلهای سهبعدی، نرمافزار و آموزشهای رایگان یا مقرونبهصرفه را برای پرینت سه بعدی مجسمه ارائه میدهند. علاوه بر این خدمات آنلاینی وجود دارد که میتوانند سفارشهای چاپ سه بعدی مجسمه و تندیس را چاپ و تحویل مشتریان دهند.
تنوع گستردهتر: چاپ سه بعدی میتواند از طیف گستردهای از مواد مانند پلاستیک، رزین، فلز، سرامیک یا حتی شکلات برای پرینت استفاده کند. این مواد میتوانند رنگها، بافتها و پرداختهای متفاوتی داشته باشند که در ظاهر و عملکرد مجسمهها و تندیسها بهشدت تأثیرگذار خواهند بود. این در حالی است که پرینترهای سه بعدی مجسمه میتوانند کلیه اشکال و جزئیات پیچیدهای که در روشهای سنتی ساخت آن دشوار یا غیرممکن بود را امکانپذیر سازند.
خلاقیت و نوآوری بیشتر: پرینت سه بعدی مجسمه این امکان را اختیار هنرمندان قرار میدهد تا بتوانند انواع فرم، سبک و مفاهیم جدید در مجسمهسازی را آزمایش کنند. علاوه بر این پرینت سهبعدی میتواند مجسمهسازی را با فناوریهای دیگر مانند نور، صدا و افکتهای دیگر ترکیب سازد. این در حالی است که مجسمهسازان هیچگونه محدودیتی در ساخت ندارند و میتوانند از طبیعت گرفته تا علم و فرهنگ برای ساخت مجسمه، تندیس یا حتی سردیس از آنها الهام بگیرند.
طیف گستردهای از پرینترهای سه بعدی وجود دارند که میتوانند با روشهای مختلف و مواد گوناگون مجسمه، تندیس و سردیس تولید کنند. برخی از رایجترین آنها عبارتند از:
مدلسازی رسوب جوش داده شده (Fused deposition modeling) یاFDM : این پرینتر پرکاربردترین و مقرونبهصرفهترین نوع چاپگر سه بعدی مجسمه است. در این روش ابتدا باید از طریق اکستروژن مواد، قرقره فیلامنت و رنگ موردنظر در پرینتر قرار میگیرد. سپس فیلامنت به نازل چاپگر به سر اکسترودر متصل شود تا نازل پرینتر بتواند گرمای موردنظر را ارائه دهد. در مرحله بعد دستگاه نازل را با توجه به جهتگیری حرکت میدهد و فیلامنت مذاب شده در مرحله قبل روی پلتفرم ساخت چاپ میشود و لایهای مجسمه را تشکیل میدهد. چاپگر این فرآیند را تا زمانیکه کل مجسمه تکمیل شود، تکرار میکند.
استریولیتوگرافی (Stereolithography) یا SLA: نوع دیگری از پرینتر سهبعدی برای ساخت مجسمه، نوع SLA یا استریولیتوگرافی است. در این مدل پرینتر از لیزر برای تبدیل رزین مایع به لایههای جامد استفاده میکند. فرآیند کار بدینصورت است که رزین در قالب قرار میگیرد و لیزر شکل هر لایه را روی سطح رزین اسکن میکند. سپس لایه پخت شده به سمت بالا میرود و لایه جدیدی از رزین روی آن پخش میشود. چاپگر این فرآیند را تا زمانی که کل تندیس یا سردیس تکمیل شود، تکرار میکند.
بیشتر مظالعه کنید : پرینتر سه بعدی SLA چیست؟
تف جوشی لیزری انتخابی (Selective laser sintering) یا SLS: یک نوع پرینتر سه بعدی مجسمه مدل تف جوشی لیزری است که از لیزر برای ذوب ذرات پودر به لایههای جامد استفاده میشود. فرآیند کار نیز شبیه به استریولیتوگرافی است با این تفاوت که پودر روی پلتفرم دستگاه پخش میشود و لیزر شکل هر لایه را روی سطح پودر اسکن میکند. سپس لایه ذوب شده به سمت پایین میآید و لایه جدیدی از پودر روی آن پخش میشود و مانند دو روش قبلی تا تکمیل شدن مدل، این فرآیند تکرار میشود.
مطالعه بیشتر : پرینتر SLS چگونه کار میکند؟
امروزه فناوریهای گوناگون در جهان تأثیرات و تحولات زیادی را در صنعتهای مختلف ایجاد کردهاند. ساخت مجسمه با پرینترهای سه بعدی به هنرمندان این اجازه را داده تا بتوانند بدون محدودیت آثار و بیان هنری خود را در معرض دید عموم قرار دهند. این در حالی است که با استفاده از این تکنولوژی هنرمندان میتوانند سبک و فرم خود را به دنیا عرضه کنند و مفاهیم جدید را در مجسمهسازی ایجاد سازنند که در روشهای سنتی امکانپذیر نبود.
علاوه بر این پرینت سهبعدی موانع ورود هنرمندان و علاقهمندانی که میخواهند انواع مجسمه، تندیس و سردیس را بسازند، کاهش میدهد. در این روش دیگر نیازی به مهارت بالا، هزینه و زمان زیاد برای یادگیری نیست. بلکه با گذراندن یکسری دورهها و داشتن حداقلترین تجهیزات (پرینتر، اینترنت و لپتاپ) میتوان وارد عرضه مجسمهسازی شد و نبوغ و استعداد خود را در معرض نمایش قرار داد.
پرینت سه بعدی مجسمه نحوهی ساخت، درک و ارزشگذاری مجسمهها را تغییر داده است. فرصتها و چالشهای جدیدی را برای هنرمندان و مخاطبان این عرضه باز کرده است. بنابراین به جرأت میتوان گفت که چاپ مجسمه سه بعدی فناوری است که دنیای هنر را متحول میکند.
پرینت سه بعدی فناوری است که میتواند شیوه ساخت مجسمهها و تندیسها را متحول سازد. این فناوری علاوه بر اینکه میتواند بهطور یکسان و با ویژگیهای متنوع و نوآورانهتر در اختیار هنرمندان و علاقهمندان به مجسمهسازی قرار گیرید در حفظ و بازیابی آثار هنری آسیب دیده یا در معرض خطر نیز کمک میکند.
در واقع پرینت سه بعدی مجسمه نه تنها یک ابزار بلکه وسیلهای برای بیان هنری است که هنرمندان را قادر میسازد به سمت ساخت مجسمهها و تندیسهایی بروند که اصیل، واقعگرایانه، انتزاعی یا آیندهنگر باشد. همچنین این فناوری میتواند مردم را ترغیب سازد تا زیبایی و معنای هنر را از چشماندازی نو درک و کشف کنند.