فهرست مطالب
دایوراما یا ژرفانما به انگلیسی (Diorama) به ماکتهای سه بعدی گفته می شود که در اندازههای واقعی یا به صورت نمونههای مینیاتوری و بسیار کوچک ساخته میشوند و گاه در محفظههای شیشهای در موزهها و نمایشگاه ها به نمایش گذاشته میشوند یا در اندازه های کوچکتر توسط مدلسازها و علاقهمندان در منازل یا مجموعه های شخصی نگهداری می شوند.
همچنین این نوع ماکت ها برای نمایش یک صحنه تاریخی یا یک صحنه خاطره انگیز می تواند مورد استفاده قرار بگیرد.
به بیان دیگر دایوراما با هدف آموزش و تفریح، چشماندازهایی را از رویدادهای تاریخی، منظرههای طبیعی و نماهای شهری به نمایش میگذارد.
کلمه ” ژرفانما یا دیوراما” در سال 1823 به عنوان یک نوع دستگاه مشاهده تصویر، از زبان فرانسوی در سال 1822 وارد زبان انگلیسی شده است.
این کلمه در معنای لغوی به معنی “چیزی که از طریق آن مشاهده می شود” است. در یونانی پیشوند دی به معنی “- از طریق یا به وسیله” و orama “همان چیزی است که دیده می شود، دید” است.
دیوراما توسط لوئیس داگور و چارلز ماری بوتون اختراع شد و برای اولین بار در ژوئیه 1822 در پاریس و در 29 سپتامبر 1823 در لندن به نمایش گذاشته شد.
از سال 1902 این شکل هنری ، عمومی تر شد و به نوعی از ماکت تبدیل شد.
دیوراما امروزه به چه معنایی است؟
درک رایج و محبوب از اصطلاح “دیوراما” به معنای یک ماکت سه بعدی با اندازه کامل یا الگویی با مقیاس کوچک از یک منظره است که به طور معمول رویدادهای تاریخی، صحنه های طبیعت یا مناظر شهری را برای اهداف آموزش یا سرگرمی نشان می دهد.
به عنوان مثال یک شهر ممکن است دارای تاریخچه خاصی باشد یا نمادی از این شهر در جهان بین مردم از محبوبیت خاصی برخوردار باشد.
یا صحنه ای در از یک اتفاق در ذهن مردم شکل خاطره گرفته باشد و به اصطلاح نوستالژیک شده باشد.
چنین رخداد هایی می تواند سوژه های جذابی برای به تصویر کشیدن آن به صورت دیوراما باشد.
دیوراماهای مینیاتوری به طور معمول در مقیاس های بسیار کوچکتر ساخته شده و برای نشان دادن صحنه های تاریخی یا روایتی از یک ماجرا استفاده می شود.
از چنین دیورامایی مبتنی بر مقیاس کوچک می توان به دیورامای موجود در موزه علوم و صنایع شیکاگو برای نمایش راه آهن اشاره کرد.
این دیوراما خط راه آهن را در مقیاس 1:87 به تصویر کشیده است.
افرادی که به عنوان سرگرمی دیوراما می سازند، اغلب از مقیاس هایی مانند 1:35 یا 1:48 استفاده می کنند.
در بیشتر موزه های بزرگ تاریخ طبیعی، دیوراماهایی مدرن به چشم می خورند.
به عنوان مثال سانحه ای در تاریخی مشخص رخ داده است. گاه می تواند این سانحه تلخ و حتی خانمان سوز باشد و در برهه ای از تاریخ مردمان زیادی را با مشکل رو به رو کرده باشد یا حتی یک فاجعه بزرگ بوده باشد.
از دیوراماهای مینیاتوری ممکن است برای نمایش صحنه های رویدادهای تاریخی استفاده شود. نمونه بارز این نوع، الماسهایی است که در موزه مقاومت نروژ در اسلو نروژ دیده می شود.
مناظر ساخته شده در اطراف راه آهن مدل نیز می تواند نمونه هایی از دیوراما در نظر گرفته شود.
افرادی که برای سرگرمی دیوراما می سازند با استفاده از انواع مواد، از جمله مدل های پلاستیکی وسایل نقلیه نظامی، کشتی ها یا سایر تجهیزات، به همراه ارقام مقیاس و محوطه سازی، دیوراماهای رویدادهای تاریخی یا شبه تاریخی را می سازند.
بسیاری از این تجهیزات ریز ممکن است از اشیایی که به مدل مد نظر شبیه باشند ساخته شوند. به عنوان مثال از چوب کبریت به عنوان دسته بیل یا از مقداری پنبه برای نمایش زمین برفی یا قوطی کبریت به عنوان صندوقچه ای قدیمی !
در این بخش بد نیست یادی از هنرمندان بزرگ این سبک کاری کنیم که توانسته اند با خلق دیوراما های خود نام خود را بر سر زبان ها بیاندازند.
RANDY HAGE هنرمندی نامی در ساخت ماکت های دیوراما است که با بازآفرینی ساختمانها به شکل مینیاتور، تاریخ نیویورک را بازسازی کرده است.
او بهطور خاص به نماهای قدیمی که در اواخر دهه ۹۰ ساخته شده بودند علاقه دارد.
او چنین می گوید : «نمای خارجی ساختمانها داستانی برای گفتن دارند و مالکان بخش مهمی از تاریخ این شهر هستند.»
ویترینهای فروشگاههای نیویورک و فروشگاههای قدیمی Mom و Pop، چیزی فراتر از مکانهای خردهفروشی هستند.
این هنرمند بااستعداد قصد دارد این فروشگاهها را قبل از اینکه کاملاً ناپدید شوند آن ها بازسازی و جاودانه کند (مدل مینیاتوری آنها را بسازد).
مدل های سه بعدی ساخته شده بهدقت از چوب، کاغذ، رزین، شیشه، پلاستیک و فلز ساخته شده است.
اندی آکرس سازنده مدلهای مینیاتوری ساکن لندن است، جعبههای مفصلی را طراحی میکند که صحنههای ترسناک را به تصویر میکشد.
اکرس از خانه های کشاورزی متروک و اتاق زیرشیروانی قدیمی گرفته تا جنگلها و گورهای مهآلود را میسازد و بینندگان را به دیدن جهانی دیگر دعوت میکند.
هر صحنه مینیاتوری و شبحوار با چوب، پیچهای برنج، پلاستیک و شیشه توسط او ساخته می شود.
او برای تامین روشنایی از چراغ های کوچک LED استفاده می کند.
هنرمند یونانی Gregory Grozos با قرار دادن صحنههای مینیاتوری در داخل ساعتهای جیبی و آویزها به جواهرات عتیقه روح تازهای میبخشد.
هر خردهریز با دقت ساخته شده و داستانی را تعریف میکند و مجسمههای کوچک در میان خانه های کوچک، محلهای کار و حتی جنگلها قرار میگیرند.
او میگوید: «چند سال پیش من به فکر ساختن یک دنیای کاملاً کوچک بودم که هر فردی میتواند آن را با خود حمل کند. سپس من شروع به ایجاد روشهایی برای انجام این کارکردم. کار من بسیار پرزحمت است و ساخت بیشتر قطعات روزها یا حتی هفتهها طول میکشد.
با پیشرفت روش های تولید قطعات و روی کار آمدن روش های مدرنی همچون پرینت سه بعدی می توان به جای استفاده از اشیای مشابه یا صرف وقت بسیار زیاد برای ساخت آن ها به صورت دستی ، به راحتی مدل های نرم افزاری را در ابعاد و مقیاس کوچک چاپ سه بعدی کرد و از آن ها به عنوان المان های صحنه دیوراما استفاده کرد.
دیوراما در پرینت سه بعدی
با این روش می توان علاوه بر ساخت دقیق یک نمونه در ابعاد کوچک ، با قابلیت رنگ پذیری خوب نمونه های چاپ شده آن ها را بیش از پیش به واقعیت تبدیل کرد.
پیش تر به این موضوع پرداخته بودیم که دنیای امروز معماری بسیار تحت تاثیر فرآیند پرینت سه بعدی است به طوری که تمامی معماران و طراحان ترجیح می دهند پیش از ساخت نمونه اصلی از کار خود یک ماکت تهیه کنند تا بتوانند علاوه بر نمایش سازه در دست ساخت خود ، چشم انداز بهتری به پروژه خود داشته باشند.
پیشنهاد می کنیم مقاله زیر را در این مورد مطالعه نمایید.
در این مقاله سعی کردیم به سوالی اصلی “دیوراما چیست ؟ با Diorama بیشتر آشنا شویم” پاسخ دهیم .
امیدواریم این مقاله مورد پسند شما دوستان قرار گرفته باشد.